HAMAMATSU (Hamamatsu Photonics Co., Ltd.) जापानदेशस्य प्रमुखः प्रकाशविद्युत्निर्माता अस्ति । अस्य लेजर-उत्पाद-पङ्क्तिः वैज्ञानिक-संशोधन-चिकित्सा, औद्योगिक-मापनक्षेत्रेषु बहुधा उपयुज्यते । HAMAMATSU लेजराः उच्चस्थिरतायाः, दीर्घायुषः, उत्तमस्य प्रकाशीयप्रदर्शनस्य च कृते प्रसिद्धाः सन्ति ।
मुख्य उत्पाद श्रृङ्खला
अर्धचालकलेसराः : दृश्यमानप्रकाशः अवरक्तपट्टिकाः च सन्ति, यस्य शक्तिः mW तः W पर्यन्तं भवति
ठोस अवस्था लेजर : यथा Nd:YAG लेजर आदि।
गैस लेजर : He-Ne लेजर इत्यादि सहित।
अतिद्रुत लेजर : फेम्टोसेकेण्ड् तथा पिकोसेकेण्ड् लेजर प्रणाली
क्वाण्टम कैस्केड लेजर (QCL): मध्य-अवरक्त स्पेक्ट्रोस्कोपी अनुप्रयोगेषु उपयुज्यते
विशिष्टानुप्रयोगक्षेत्राणि
जैवचिकित्साप्रतिबिम्बनं निदानं च
सामग्री प्रसंस्करण
वर्णक्रमीय विश्लेषण
प्रवाह कोशिकामिति
प्रकाशिक मापन
वैज्ञानिक अनुसन्धान
II. HAMAMATSU लेजरस्य सामान्यदोषाः निदानं च
1. लेजरनिर्गमशक्तिः न्यूनीभवति
सम्भाव्यकारणानि : १.
लेजर डायोड वृद्धावस्था
प्रकाशिक घटक दूषण
तापमान नियन्त्रण विफलता
अस्थिर विद्युत् आपूर्ति
निदानविधयः : १.
वर्तमान-शक्तिवक्रं मूलदत्तांशतः व्यभिचरति वा इति पश्यन्तु
वास्तविकं उत्पादनं मापनार्थं शक्तिमापकस्य उपयोगं कुर्वन्तु
TEC (thermoelectric cooler) इत्यस्य कार्यस्थितिं पश्यन्तु ।
2. लेजरः आरभ्यतुं न शक्नोति
सम्भाव्यकारणानि : १.
विद्युत् विफलता
नियन्त्रण परिपथसमस्या
इन्टरलॉक् यन्त्रं प्रेरितम्
शीतलन प्रणाली विफलता
निदानपदार्थाः : १.
शक्तिसूचकस्य स्थितिं पश्यन्तु
इन्टरलॉक् संयोजनं सत्यापयन्तु (यथा सुरक्षा स्विचः, आपत्कालीनविरामबटनम्)
शक्तिनिर्गमवोल्टेजं मापयन्तु
शीतलनप्रणाल्याः संचालनस्थितिं पश्यन्तु
3. किरणस्य गुणवत्तायाः क्षयः
लक्षणाः:
किरणविचलनं वर्धितम्
असामान्य बिन्दुप्रतिमान
किरणसूचकस्थिरता न्यूनीकृता
सम्भाव्यकारणानि : १.
प्रकाशिकघटकानाम् दुर्संरेखणम्
लेजरगुहादर्पणस्य दूषणं वा क्षतिः वा
यांत्रिक स्पन्दनस्य प्रभावः
अत्यधिकं तापमानस्य उतार-चढावः
III. HAMAMATSU लेजर के अनुरक्षण विधियाँ
1. दैनिकं परिपालनं
सफाई तथा अनुरक्षण : १.
प्रकाशिकजालकं नियमितरूपेण स्वच्छं कुर्वन्तु (विशेषलेन्सपत्रस्य समुचितविलायकस्य च उपयोगं कुर्वन्तु)
लेजरपृष्ठं स्वच्छं स्थापयन्तु येन धूलिसञ्चयः न भवति
शीतलनप्रशंसकं, वेण्ट् च परीक्ष्य स्वच्छं कुर्वन्तु
पर्यावरणनिरीक्षणम् : १.
स्थिरं परिवेशस्य तापमानं (अनुशंसितं २०-२५°C) निर्वाहयन्तु ।
४०-६०% परिधिमध्ये आर्द्रतां नियन्त्रयन्तु ।
स्पन्दनं यांत्रिक आघातं च परिहरन्तु
2. नियमितं परिपालनं
त्रैमासिकं अनुरक्षणस्य वस्तूनि : १.
सर्वे केबलसंयोजनानि सुरक्षितानि सन्ति वा इति पश्यन्तु
लेजर-निर्गम-मापदण्डान् (शक्ति, तरङ्गदैर्घ्यम्, मोड्) सत्यापयन्तु ।
शक्तिनिरीक्षणपरिपथं मापनं कुर्वन्तु (यदि सुसज्जितं भवति) .
शीतलनप्रणाल्याः कार्यक्षमतां पश्यन्तु
वार्षिकं अनुरक्षणस्य वस्तूनि : १.
पूर्ण प्रकाशिक प्रणाली निरीक्षण
वृद्धावस्थां प्रतिस्थापयन्तु (यथा O-rings, seals)
पूर्ण प्रणाली कार्यक्षमता परीक्षण
सॉफ्टवेयर तथा फर्मवेयर अपडेट
IV. समस्यानिवारणप्रक्रिया
दोषघटना अभिलेखयन्तु : दोषप्रकटीकरणस्य घटनायाः च स्थितिः विस्तरेण अभिलेखयन्तु
मूलभूतवस्तूनि पश्यन्तु : १.
विद्युत् संयोजन
सुरक्षा अन्तराल
शीतलन प्रणाली
पर्यावरणस्य स्थितिः
तकनीकीपुस्तिकायाः परामर्शं कुर्वन्तु: प्रदत्तानि उपकरणानि दोषसङ्केतानि निदानमार्गदर्शिकाश्च पश्यन्तु
चरण-चरण-परीक्षणम् : प्रणाली-मॉड्यूल्-अनुसारं एकैकं जाँचं कुर्वन्तु
तकनीकीसमर्थने सम्पर्कं कुर्वन्तु : जटिलदोषाणां कृते समये समर्थनार्थं अस्माकं तकनीकीदलेन सह सम्पर्कं कुर्वन्तु
V. लेजरस्य आयुः विस्तारयितुं सुझावः
नित्यं शक्तिं चालू-निष्क्रान्तं च परिहरन्तु
अनुशंसितपैरामीटर् परिधिमध्ये कार्यं कुर्वन्तु, अतिभारं न कुर्वन्तु
उत्तमं कार्यवातावरणं निर्वाहयन्तु
नियमितरूपेण निवारक-रक्षणं कुर्वन्तु
मूलनिर्मातृणा अनुशंसितानां स्पेयरपार्ट्स् तथा उपभोग्यवस्तूनाम् उपयोगं कुर्वन्तु
सम्पूर्णं उपयोगस्य अनुरक्षणस्य च अभिलेखं स्थापयन्तु
उपर्युक्तानां अनुरक्षणमार्गदर्शिकानां समस्यानिवारणपद्धतीनां च अनुसरणं कृत्वा HAMAMATSU लेजरस्य विश्वसनीयतायां सेवाजीवने च महत्त्वपूर्णं सुधारं कर्तुं शक्यते, येन तस्य दीर्घकालीनस्थिरसञ्चालनं सुनिश्चितं भवति जटिलसमस्यानां कृते प्रथमं अस्माकं व्यावसायिकतांत्रिकसमर्थनदलेन सर्वदा परामर्शं कर्तुं अनुशंसितम्।