सीमेन्स एचएस श्रृङ्खलास्थापनयन्त्रं इलेक्ट्रॉनिक्सनिर्माणउद्योगे व्यापकरूपेण उपयुज्यमानं उन्नतस्थापनसाधनम् अस्ति । परन्तु विश्वसनीयतमानां उपकरणानां अपि विकारः भवितुम् अर्हति । अयं लेखः यदा एच् एस श्रृङ्खलास्थापनयन्त्रस्य बोर्डः उपकरणस्य सामान्यसञ्चालनं सुनिश्चितं कर्तुं विफलः भवति तदा कथं जाँचः मरम्मतं च कर्तव्यम् इति विषये केन्द्रितः भविष्यति।
1. समस्यानिवारणपदार्थाः
1. दोषसूचनाः संग्रहयन्तु : प्रथमं संचालकेन प्लेसमेण्ट् मशीन बोर्डस्य दोषघटनानि अभिलेखितव्यानि, यथा प्रदर्शनपर्दे त्रुटिसन्देशाः, उपकरणस्य आरम्भविफलता इत्यादयः तत्सहकालं, केचन सन्ति वा इति जाँचयितुं ध्यानं ददतु असामान्यशब्दाः धूमः वा ।
2. शक्तिं निष्क्रियं कुर्वन्तु सुरक्षां च पुष्टयन्तु: किमपि अनुरक्षणकार्यं कर्तुं पूर्वं सुनिश्चितं कुर्वन्तु यत् प्लेसमेण्ट् यन्त्रं शक्तिं निष्क्रियं कृत्वा विद्युत् आपूर्तितः विच्छिन्नः अस्ति। एतत् विद्युत्-आघातस्य किमपि जोखिमं परिहरितुं, उपकरणानां अधिकक्षति-रक्षणाय च भवति ।
3. दृग्निरीक्षणम् : प्लेसमेण्ट् मशीन बोर्डस्य स्पष्टं भौतिकक्षतिः अस्ति वा इति जाँचयन्तु, यथा शिथिलाः सोल्डर-संधिः, संधारित्रस्य विस्तारः इत्यादयः यदि अस्ति तर्हि
क्षतिग्रस्तभागं वा सम्पूर्णं फलकं वा प्रतिस्थापयितुं शस्यते।
4. स्वच्छं शुद्धीकरणं च : फलकस्य धूलं गन्दगीं च सावधानीपूर्वकं स्वच्छं कर्तुं गैर-स्थिर-ब्रशस्य, फूत्कार-बन्दूकस्य च उपयोगं कुर्वन्तु। एतेन धूलिजन्य शॉर्ट सर्किट् इत्यादीनां समस्यानां परिहारः भवति ।
5. संयोजकाः पुनः संयोजयन्तु, जाँचयन्तु च : बोर्डे संयोजकाः सुरक्षितरूपेण संयोजिताः सन्ति वा इति पश्यन्तु। यदि शिथिलाः अथवा विस्थापिताः संयोजकाः लभ्यन्ते तर्हि तान् पुनः संयोजयन्तु
समुचितसाधनेन सह संयोजनं सुरक्षितं भवति इति सुनिश्चितं कुर्वन्तु।
6. विद्युत् आपूर्तिं पश्यन्तु : बोर्डेन आवश्यकः विद्युत् आपूर्तिवोल्टेजः सामान्यः अस्ति वा इति परीक्षितुं बहुमापकस्य अथवा वोल्टमीटरस्य उपयोगं कुर्वन्तु। शक्तिः इति सुनिश्चितं कुरुत
आपूर्तिवोल्टेजः उपकरणविनिर्देशानां आवश्यकतां पूरयति। यदि अतीव उच्चं वा अतिनीचं वा भवति तर्हि बोर्डस्य विफलतां जनयितुं शक्नोति ।
7. परिपथघटकानाम् जाँचम् : परिपथघटकानाम् कार्यस्थितेः जाँचार्थं बहुमापकस्य अथवा परिपथपरीक्षकस्य उपयोगं कुर्वन्तु। प्रतिरोधकाः इत्यादयः घटकाः,
संधारित्राः प्रेरकाः च सामान्याः भवन्ति । यदि केचन परिपथघटकाः क्षतिग्रस्ताः अथवा विफलाः दृश्यन्ते तर्हि तेषां प्रतिस्थापनं शस्यते ।
8. सॉफ्टवेयर-परीक्षणम् : यदि दोषः सॉफ्टवेयर-समस्यायाः कारणेन अस्ति तर्हि भवद्भिः प्लेसमेण्ट्-यन्त्रस्य नियन्त्रण-सॉफ्टवेयरस्य जाँचः करणीयः । सॉफ्टवेयर संस्करणं सुनिश्चितं कुर्वन्तु
सम्यक् अस्ति तथा च सॉफ्टवेयरं पुनः संस्थापयितुं अथवा नवीनतमसंस्करणं प्रति अद्यतनं कर्तुं प्रयतध्वम्।
9. फर्मवेयर उन्नयनम् : कदाचित्, प्लेसमेण्ट् मशीनस्य बोर्ड विफलता फर्मवेयर समस्यायाः कारणेन भवितुम् अर्हति । उपकरणस्य फर्मवेयर संस्करणं पश्यन्तु तथा च...
समस्यां निवारयितुं फर्मवेयर उन्नयनं प्रयतस्व।
2. बोर्डमरम्मतविधिः
1. क्षतिग्रस्तघटकानाम् प्रतिस्थापनम् : यदि भवान् निर्धारयति यत् बोर्डस्य कश्चन घटकः क्षतिग्रस्तः अस्ति तर्हि घटकं प्रतिस्थापयितुं प्रयतितुं शक्नोति। घटकानां उपयोगं सुनिश्चितं कुर्वन्तु
मूलस्य समानविशिष्टताभिः सह, अन्येषां घटकानां वा फलकस्य वा क्षतिः न भवति इति सावधानीपूर्वकं सम्पादयन्तु ।
2. पुनः सोल्डरिंग् : यदि भवन्तः शिथिलाः सोल्डर-संधिः अथवा दुर्बल-संपर्कं प्राप्नुवन्ति तर्हि एतान् सोल्डर-संधिः पुनः सोल्डर्-करणं कर्तुं शक्नुवन्ति । उत्तमगुणवत्तायुक्तं वेल्डिंगं सुनिश्चित्य समुचितवेल्डिंगसाधनानाम्, तकनीकानां च उपयोगं कुर्वन्तु।
3. आपूर्तिकर्ता वा अनुरक्षणविशेषज्ञैः सह सम्पर्कं कुर्वन्तु : यदि उपर्युक्तेषु कोऽपि विधिः दोषं निवारयितुं न शक्नोति तर्हि प्लेसमेण्ट् मशीनस्य आपूर्तिकर्तायाः सम्पर्कं कर्तुं अनुशंसितम्
अथवा व्यावसायिकं अनुरक्षणसंस्था। ते व्यावसायिकमरम्मतसेवां प्रदास्यन्ति, सम्पूर्णं बोर्डं प्रतिस्थापयितुं आवश्यकता भवितुम् अर्हति।
उपसंहारः - १.
यदा Siemens HS श्रृङ्खलास्थापनयन्त्रस्य बोर्डः विफलः भवति तदा विद्युत् आपूर्तिवोल्टेजः, परिपथघटकानाम्, सॉफ्टवेयरस्य च जाँचं कृत्वा समस्या निर्धारयितुं शक्यते ।
यदि भवान् विशिष्टान् दोषपूर्णान् घटकान् चिनोति तर्हि तान् प्रतिस्थापयितुं वा सोल्डर-सन्धिषु पुनः सोल्डर्-करणं कर्तुं वा प्रयतितुं शक्नोति । यदि दोषस्य मरम्मतं कर्तुं न शक्यते तर्हि सम्पर्कः करणीयः
आपूर्तिकर्ता अथवा मरम्मतविशेषज्ञः अग्रे मरम्मतार्थं। अनुरक्षणप्रक्रियायां अन्येषां घटकानां वा फलकस्य वा क्षतिः न भवेत् इति सुरक्षितसञ्चालने ध्यानं दत्तव्यम् ।